There are poisons that blind you,

and poisons that open your eyes.”

translate to nepali with meaning and summary and analogy as a college professor in nepali language

august strindberg august 8 2025

नमस्ते मेरा प्यारा विद्यार्थीहरू!

आज हामी एउटा अर्को रोचक र दार्शनिक भनाइमाथि छलफल गर्दैछौं। भनाइ छ:

"There are poisons that blind you, and poisons that open your eyes."

यसलाई नेपालीमा अनुवाद गर्दा, हामी यसरी भन्न सक्छौं:

"केही यस्ता विष हुन्छन् जसले तपाईंलाई अन्धो बनाउँछन्, र केही यस्ता विष हुन्छन् जसले तपाईंको आँखा खोल्छन्।"

अब यसको अर्थ (Meaning) माथि गहिरो रूपमा विचार गरौं:

यो भनाइ शाब्दिक अर्थमा विषको बारेमा होइन। यहाँ 'विष' (Poisons) भन्ने शब्दलाई लाक्षणिक रूपमा प्रयोग गरिएको छ। यसले हाम्रो जीवनमा आउने नकारात्मक अनुभवहरू, चुनौतीहरू, कडा सत्यहरू, वा हानिकारक प्रभावहरूलाई जनाउँछ, जसले हामीलाई या त नराम्रो तरिकाले असर गर्छन् (अन्धो बनाउँछन्) या त सकारात्मक रूपमा असर गर्छन् (आँखा खोल्छन्)।

• 'केही यस्ता विष हुन्छन् जसले तपाईंलाई अन्धो बनाउँछन्' (Poisons that blind you):
  यसले ती अनुभवहरू, आदतहरू, वा विचारहरूलाई बुझाउँछ जसले हाम्रो निर्णय गर्ने क्षमतालाई कमजोर बनाउँछन्, हामीलाई वास्तविकताबाट टाढा राख्छन्, र हामीलाई गलत बाटोमा डोऱ्याउँछन्। यी 'विष' ले हाम्रो बुझाइलाई धमिलो बनाउँछन्, हामीलाई महत्त्वपूर्ण सत्यहरू देख्न दिँदैनन्, र अन्ततः हाम्रो व्यक्तिगत विकासमा बाधा पुऱ्याउँछन्। उदाहरणका लागि:

  • घमण्ड (Arrogance): यसले हामीलाई आफ्नो कमजोरीहरू र अरूको राम्रो कुरा देख्न दिँदैन।

  • पुरानो विचार (Dogmatism/Rigidity): यसले हामीलाई नयाँ दृष्टिकोणहरू र परिवर्तन स्वीकार गर्नबाट रोक्छ।

  • लत (Addiction): यसले हामीलाई आफ्नो जीवन र सम्बन्धहरूको विनाश देख्न दिँदैन।

  • ईर्ष्या (Envy): यसले हामीलाई अरूको सफलतालाई स्वीकार गर्न र आफ्नै उन्नतिमा ध्यान दिनबाट रोक्छ।
    यी यस्ता 'विष' हुन् जसले हामीलाई आत्म-विनाशको बाटोमा लैजान सक्छन्।

• 'केही यस्ता विष हुन्छन् जसले तपाईंको आँखा खोल्छन्' (Poisons that open your eyes):
  यसले ती कटु अनुभवहरू, असफलताहरू, वा पीडादायी सत्यहरूलाई बुझाउँछ जसले हामीलाई वास्तविकताको सामना गर्न, गल्तीहरूबाट सिक्न, र अझ बलियो तथा बुद्धिमान बन्न मद्दत गर्छन्। यी 'विष' ले सुरुमा हामीलाई पीडा दिए पनि, अन्ततः हाम्रो चेतनालाई फराकिलो बनाउँछन्, हामीलाई नयाँ दृष्टिकोणहरू दिन्छन्, र हामीलाई जीवनको गहिराइ बुझ्न सक्षम बनाउँछन्। उदाहरणका लागि:

  • कठोर असफलता (Bitter Failure): यसले हामीलाई नम्र बनाउँछ र गल्तीबाट सिक्ने अवसर दिन्छ।

  • विश्वासघात (Betrayal): यसले हामीलाई सम्बन्धहरूको जटिलता बुझ्न र भविष्यमा बढी सतर्क हुन सिकाउँछ।

  • गहिरो निराशा (Profound Disappointment): यसले हामीलाई आफ्नो अपेक्षाहरूलाई पुनः मूल्याङ्कन गर्न र बलियो हुन प्रेरित गर्छ।

  • आलोचना (Criticism): यदि रचनात्मक रूपमा लिइयो भने, यसले हामीलाई आफ्नो कमजोरीहरू सुधार्न मद्दत गर्छ।
    यी यस्ता 'विष' हुन् जसले हामीलाई पीडा दिन्छन्, तर अन्ततः हामीलाई परिपक्व र ज्ञानी बनाउँछन्।

सारांश (Summary):

यो भनाइले हामीलाई जीवनमा आउने नकारात्मक अनुभवहरूलाई कसरी लिने भन्ने बारेमा महत्वपूर्ण सन्देश दिन्छ। यसले भन्छ कि सबै नकारात्मक कुराहरू खराब हुँदैनन्। केही अनुभवहरूले हामीलाई साँच्चै अन्धकारमा धकेल्छन् र हामीलाई सत्य देख्न दिँदैनन् (अन्धो बनाउने विष)। तर, केही अत्यन्तै पीडादायी वा असुविधाजनक अनुभवहरू पनि यस्ता हुन्छन् जसले हामीलाई हाम्रो गल्तीहरू, हाम्रो वरपरको वास्तविकता, वा हाम्रो आफ्नै चरित्रको बारेमा महत्वपूर्ण पाठ सिकाउँछन्। यी 'विष' ले हाम्रो चेतनालाई विस्तार गर्छन्, हामीलाई अझ परिपक्व बनाउँछन्, र हाम्रो आँखा खोल्छन् ताकि हामी जीवनलाई अझ स्पष्टता र बुद्धिमत्ताका साथ हेर्न सकौं। यसले हामीलाई जीवनका चुनौतीहरूबाट भाग्नुभन्दा तिनीहरूको सामना गर्न र त्यसबाट सिक्न प्रोत्साहन दिन्छ।

उदाहरण (Analogy) - कलेजका विद्यार्थीका लागि:

विद्यार्थी भाइ-बहिनीहरू, तपाईंहरूले आफ्नो कलेजको शैक्षिक यात्रालाई नै एउटा उदाहरणको रूपमा लिनुहोस्।

• 'अन्धो बनाउने विष' (Poisons that blind you): यसलाई कलेज जीवनमा तपाईंले लिने खराब बानीहरू वा गलत दृष्टिकोणहरू को रूपमा बुझ्नुहोस्।

  • उदाहरणका लागि, नक्कल गर्ने बानी (Cheating): जब तपाईं परीक्षामा नक्कल गर्नुहुन्छ, तपाईंले तत्कालका लागि राम्रो ग्रेड पाउनुहोला, तर यो 'विष' हो जसले तपाईंलाई अन्धो बनाउँछ। यसले तपाईंलाई वास्तविक ज्ञान प्राप्त गर्नबाट रोक्छ, तपाईंको आत्म-विश्वासलाई कमजोर बनाउँछ, र भविष्यमा आफैंले समस्याहरू समाधान गर्ने क्षमतालाई नष्ट गर्छ। तपाईंले आफूलाई 'राम्रो' विद्यार्थी ठान्न सक्नुहुन्छ, तर वास्तवमा तपाईं आफ्नो भविष्यको लागि आवश्यक सीपहरूबाट बञ्चित हुनुहुन्छ। यो यस्तो 'विष' हो जसले तपाईंको वास्तविक क्षमता देख्नबाट रोक्छ।

  • लापरवाही (Complacency): यदि तपाईंले क्लासमा ध्यान दिनुहुन्न, असाइनमेन्टहरू समयमा बुझाउनुहुन्न, वा पढाइमा लगनशील हुनुहुन्न भने, यो 'विष' ले तपाईंलाई अन्धो बनाउँछ। यसले तपाईंलाई कलेजबाट पूरा फाइदा लिनबाट रोक्छ र तपाईंको भविष्यको सम्भावनालाई धमिलो पार्छ।

• 'आँखा खोल्ने विष' (Poisons that open your eyes): यसलाई कलेज जीवनमा तपाईंले अनुभव गर्ने कठिन परीक्षाहरू, असफलताहरू, वा कटु आलोचनाहरू को रूपमा बुझ्नुहोस्।

  • उदाहरणका लागि, कुनै विषयमा फेल हुनु वा नराम्रो ग्रेड पाउनु (Failing a course or getting a bad grade): यो एक 'विष' जस्तै हो जसले तपाईंलाई तत्कालका लागि पीडा दिन्छ। तपाईं निराश हुनुहुन्छ, लाज महसुस गर्नुहुन्छ। तर, यदि तपाईंले यसलाई सकारात्मक रूपमा लिनुभयो भने, यसले तपाईंको आँखा खोल्छ। यसले तपाईंलाई देखाउँछ कि तपाईंले कहाँ गल्ती गर्नुभयो, तपाईंको तयारीमा के कमी थियो, र तपाईंलाई थप मेहनत गर्नुपर्ने आवश्यकता छ। यसले तपाईंलाई नम्र बनाउँछ, तपाईंको पढाइको तरिकामा सुधार ल्याउन प्रेरित गर्छ, र अन्ततः तपाईंलाई अझ बलियो र जिम्मेवार विद्यार्थी बनाउँछ। यो यस्तो 'विष' हो जसले तपाईंलाई वास्तविकताको सामना गर्न सिकाउँछ र भविष्यको लागि बाटो खोल्छ।

  • शिक्षक वा साथीबाट कठोर तर रचनात्मक आलोचना (Harsh but constructive criticism): यसले सुरुमा तपाईंका लागि 'विष' जस्तो लाग्न सक्छ। तर, यदि तपाईंले त्यसलाई आत्मसात गर्नुभयो भने, त्यसले तपाईंलाई आफ्नो कमजोरीहरू सुधार्न र आफूलाई अझ राम्रो बनाउन मद्दत गर्छ।

त्यसैले विद्यार्थी भाइ-बहिनीहरू, जीवनमा आउने हरेक नकारात्मक कुरा 'विनाशकारी' हुँदैन। केही 'विष' ले हामीलाई साँच्चै हानिकारक बनाउँछन्, तर केही 'विष' ले हामीलाई पीडा दिएर पनि अझ ज्ञानी, परिपक्व र सफल बन्न मद्दत गर्छन्। महत्त्वपूर्ण कुरा के हो भने, हामीले कुन 'विष' लाई कसरी लिन्छौं र त्यसबाट के सिक्छौं।

धन्यवाद!