The world we see that seems so insane is the result of a belief system that is not working. To perceive the world differently, we must be willing to change our belief system, let the past slip away, expand our sense of now, and dissolve the fear in our minds."

यो निकै गहिरो र आत्म-सुधार उन्मुख कथन हो। आउनुहोस्, यसलाई नेपालीमा अनुवाद गरौं र एक प्राध्यापकको रूपमा यसको अर्थ र दैनिक जीवनका उदाहरणहरूमाथि प्रकाश पारौं।

नेपाली अनुवाद:

"हामीले देख्ने संसार, जुन यति उन्मत्त वा विक्षिप्त देखिन्छ, त्यो यस्तो विश्वास प्रणालीको परिणाम हो जसले राम्ररी काम गरिरहेको छैन। संसारलाई फरक ढंगले बुझ्नका लागि, हामी हाम्रो विश्वास प्रणाली परिवर्तन गर्न, विगतका कुराहरूलाई छोड्दै जान, वर्तमानप्रतिको हाम्रो बोधलाई विस्तार गर्न, र हाम्रो मनमा रहेको डरलाई पगाल्न तत्पर हुनुपर्छ।"

(Haamile dekhne sansaar, jun yeti unmatta waa vikshipta dekhinchha, tyo yesto vishwas pranali_ko parinaam ho jasle raamrari kaam gariraheko chhaina. Sansaarlaai pharak dhangale bujhnakaa laagi, haami haamro vishwas pranali pariwartan garna, bigatka kuraaharulaai chhod-dai jaana, bartamaanpratiko haamro bodhlaai vistaar garna, ra haamro manmaa raheko darlaai pagaalna tatpar hunuparchha.)

---

एक प्राध्यापकको रूपमा अर्थ र व्याख्या:

मेरा प्रिय विद्यार्थीहरू,

यो कथनले हाम्रो बाहिरी यथार्थ र हाम्रो आन्तरिक अवस्थाबीचको गहिरो सम्बन्धलाई औंल्याउँछ। यसले भन्छ कि हामीले संसारलाई जस्तो देख्छौं, त्यो संसारको वस्तुगत सत्यताभन्दा पनि हाम्रो आफ्नै विश्वास, धारणा र मानसिकताको प्रतिबिम्ब हो।

१. "उन्मत्त देखिने संसार" र "काम नगर्ने विश्वास प्रणाली":
* जब हामी संसारमा द्वन्द्व, अन्याय, पीडा, भ्रम र अराजकता देख्छौं, यो कथनले तर्क गर्छ कि यो "उन्माद" संसारमा अन्तर्निहित नभएर, हाम्रो सामूहिक र व्यक्तिगत "विश्वास प्रणाली" (Belief System) को उपज हो जुन प्रभावकारी छैन वा गलत छ।
* विश्वास प्रणाली भनेको के हो? यो हाम्रो मान्यता, मूल्य, धारणा, र संसारलाई हेर्ने हाम्रो दृष्टिकोणको समग्रता हो। यो हाम्रो शिक्षा, संस्कृति, अनुभव, र सामाजिकीकरणबाट निर्मित हुन्छ।
* यदि हाम्रो विश्वास प्रणाली सीमितता, विभाजन, डर, वा अभावमा आधारित छ भने, हामीले संसारलाई त्यस्तै नकारात्मक रूपमा अनुभव गर्नेछौं। उदाहरणका लागि, यदि हामी विश्वास गर्छौं कि "मानिसहरू स्वाभाविक रूपमा स्वार्थी हुन्छन्," तब हामी सबैतिर स्वार्थ र धोका नै देख्नेछौं।

२. संसारलाई फरक ढंगले बुझ्ने उपायहरू:
यो कथनले संसारप्रतिको हाम्रो दृष्टिकोण परिवर्तन गर्न चारवटा महत्वपूर्ण कदमहरू सुझाउँछ:

      *   **(क) विश्वास प्रणाली परिवर्तन गर्न तत्पर हुनु (Willingness to change our belief system):**
    यो सबैभन्दा आधारभूत र कठिन कदम हो। यसको अर्थ हो, हाम्रा गहिरोसँग बसेका मान्यताहरूलाई प्रश्न गर्नु, तिनको वैधता जाँच्नु, र आवश्यक परेमा तिनलाई त्यागेर नयाँ, थप सकारात्मक र रचनात्मक विश्वासहरू अपनाउनु।
    *   **दैनिक जीवनको उदाहरण:** यदि कुनै विद्यार्थीले आफूलाई "म गणितमा कमजोर छु" भन्ने विश्वास राखेको छ भने, उसले गणितका समस्याहरू देख्ने बित्तिकै हार मान्न सक्छ। यो विश्वास प्रणाली परिवर्तन गर्न, उसले "म प्रयास गरेर सिक्न सक्छु" भन्ने नयाँ विश्वास अपनाउनु पर्छ र सोही अनुसार अभ्यास गर्नुपर्छ।

*   **(ख) विगतका कुराहरूलाई छोड्दै जानु (Let the past slip away):**
    हाम्रा विगतका अनुभवहरू, विशेष गरी नकारात्मक अनुभवहरू (असफलता, धोका, पीडा) ले हाम्रो वर्तमानको दृष्टिकोणलाई रंगाउन सक्छ। विगतका बोझ बोकेर हिँड्दा हामी वर्तमानलाई स्पष्ट रूपमा देख्न सक्दैनौं।
    *   **दैनिक जीवनको उदाहरण:** यदि कसैलाई विगतको सम्बन्धमा धोका मिलेको छ भने, उसले नयाँ सम्बन्धहरूमा पनि शंका र अविश्वास गर्न सक्छ। विगतलाई छोड्नुको अर्थ हो, त्यो अनुभवबाट पाठ सिक्ने तर त्यसले वर्तमानको हरेक अन्तरक्रियालाई निर्देशित गर्न नदिने।

*   **(ग) वर्तमानप्रतिको हाम्रो बोधलाई विस्तार गर्नु (Expand our sense of now):**
    हाम्रो मन प्रायः विगतका कुराहरूमा अल्झिरहन्छ वा भविष्यको चिन्तामा डुबिरहन्छ, जसले गर्दा हामी वर्तमान क्षणको यथार्थ र सम्भावनाहरूबाट वञ्चित हुन्छौं। वर्तमानमा ध्यान केन्द्रित गर्नाले (Mindfulness) हाम्रो चेतना विस्तार हुन्छ।
    *   **दैनिक जीवनको उदाहरण:** खाना खाँदा मोबाइल चलाउनुको सट्टा खानाको स्वाद, गन्ध र बनावटमा ध्यान दिनु। कुराकानी गर्दा अर्को व्यक्तिले के भनिरहेको छ, त्यसमा पूर्ण रूपमा ध्यान दिनु, न कि आफ्नो जवाफ के दिने भनेर सोच्नु। यसले वर्तमान क्षणको अनुभवलाई गहिरो बनाउँछ।

*   **(घ) मनमा रहेको डरलाई पगाल्नु (Dissolve the fear in our minds):**
    डर एक शक्तिशाली नकारात्मक भावना हो जसले हाम्रो निर्णय र व्यवहारलाई प्रभावित गर्छ। धेरैजसो डरहरू हाम्रो गलत विश्वास प्रणाली वा विगतका नकारात्मक अनुभवहरूबाट उत्पन्न हुन्छन्। डरलाई चिनेर, त्यसको सामना गरेर, र त्यसको आधारहीनता बुझेर हामी त्यसलाई कम गर्न सक्छौं।
    *   **दैनिक जीवनको उदाहरण:** सार्वजनिक रूपमा बोल्न डर लाग्ने व्यक्तिले सानो समूहबाट बोल्न अभ्यास सुरु गर्न सक्छ, आफ्नो डरको कारणबारे सोच्न सक्छ (जस्तै, मानिसहरूले के भन्लान् भन्ने डर), र बिस्तारै त्यो डरलाई जित्न सक्छ। असफलताको डरले नयाँ कुरा प्रयास गर्नबाट रोक्नु हुँदैन।
    

निष्कर्ष:

यो कथनले हामीलाई एक शक्तिशाली सन्देश दिन्छ: हामी बाहिरी संसारलाई सीधै परिवर्तन गर्न नसकौंला, तर हामी आफ्नो आन्तरिक संसार – हाम्रो विश्वास प्रणाली, विगतप्रतिको हाम्रो दृष्टिकोण, वर्तमानप्रतिको हाम्रो सजगता, र हाम्रा डरहरू – लाई परिवर्तन गरेर संसारप्रतिको हाम्रो अनुभवलाई आमूल रूपमा बदल्न सक्छौं। जब हामी आफूभित्र परिवर्तन ल्याउँछौं, हामीले देख्ने संसार पनि फरक देखिन थाल्छ, सायद कम "उन्मत्त" र बढी आशावादी र सम्भावनापूर्ण। यो एक सक्रिय प्रक्रिया हो, जसका लागि निरन्तर आत्म-निरीक्षण र प्रयासको आवश्यकता पर्दछ।